Mathau o ofal plant

Gall lleoliad gofal plant fod yn:

un cofrestredig, a
heb ei gofrestru.

Rhaid i leoliadau gofal plant dan 12 oed gael eu cofrestru a’u harolygu gan Arolygiaeth Gofal Cymru (AGC) os yw’n gweithredu am fwy na:

2 awr y diwrnod, neu
5 diwrnod y flwyddyn.

Gall lleoliadau heb eu cofrestru sy’n gweithredu lai na 2 awr y dydd, neu lai na 5 diwrnod y flwyddyn, fod o ansawdd uchel o hyd ond nid ydynt yn cael eu harchwilio.

Efallai na fyddwch yn gymwys i gael cymorth i dalu eich costau gofal plant os ydych yn defnyddio lleoliad heb ei gofrestru.

Buddion lleoliad cofrestredig

Mae lleoliad cofrestredig:

yn sicrhau bod plant yn derbyn gofal mewn amgylchedd diogel, saff a phriodol.
yn gallu bod yn fwy fforddiadwy oherwydd efallai y byddwch yn gymwys i gael help gyda’r costau.
â staff sydd wedi eu gwirio, eu cymhwyso a’u hyfforddi’n briodol i gefnogi a gofalu am eich plentyn.
â chymarebau oedolion i blant sy’n sicrhau bod digon o staff i ofalu am nifer ac oedran y plant yn y lleoliad.
â pholisïau, gweithdrefnau ac yswiriant ar waith i sicrhau bod staff a phlant yn derbyn gofal a’u bod yn ddiogel.
yn cael eu harolygu gan arolygwyr AGC. Gallwch gyrchu adroddiadau’r lleoliadau sydd efallai o ddiddordeb i chi. Gall y lleoliadau hefyd roi copi o’u hadroddiad arolygu i chi.

Gwahanol fathau o leoliadau

Mae gwahanol fathau o leoliadau, sy’n amrywio yn ôl:

oed y plant y maent yn gofalu amdanynt,
y math o adeilad y maent yn gweithredu ohono,
pa bryd maent ar agor, a’r
iaith/ieithoedd y maent yn eu defnyddio (Cymraeg neu Saesneg).

Efallai eich bod eisoes yn gwybod, neu o leiaf bod gennych ryw syniad o’r math o ofal plant rydych ei eisiau ar gyfer eich plentyn, neu efallai y byddwch am wybod am yr holl ofal plant sydd ar gael yn eich ardal.

Gwarchodwr Plant

Mae gwarchodwr plant yn darparu gofal plant o’u cartref.

Oed y plant

0 – 12

Oriau agor a sesiynau

Mae gwarchodwyr plant fel arfer yn hyblyg, ond mae hyn yn dibynnu ar y galw. Gallant gynnig:

gofal cyn ysgol (brecwast),
gofal cofleidiol ar gyfer addysg ran-amser yn y blynyddoedd cynnar,
diwrnodau llawn neu ran o’r diwrnod ar gyfer plant cyn oed ysgol, a
gofal gwyliau diwrnod llawn.

Ieithoedd

Cymraeg, Saesneg, dwyieithog.

Meithrinfa gofal dydd llawn

Mae meithrinfa gofal dydd llawn yn tueddu i ddarparu gofal plant o adeilad pwrpasol.

Oed y plant

0 – 12.

Mae llawer o feithrinfeydd yn darparu:

sesiynau grŵp chwarae i blant 2 – 3 oed,
gofal cofleidiol i blant 3 – 4 oed.

Oriau agor a sesiynau

Mae meithrinfeydd gofal dydd llawn fel arfer ar agor drwy’r dydd, o 7am – 6pm. Gallant ddarparu gofal dydd llawn a gofal hanner diwrnod.

Mae llawer o feithrinfeydd yn darparu:

Sesiynau grŵp chwarae i blant 2 – 3 oed,
gofal cofleidiol i blant 3 – 4 oed.

Ar gyfer plant oed ysgol, mae rhai meithrinfeydd yn darparu:

gofal cyn ysgol (brecwast) o 7am – 9am,
gofal ar ôl ysgol rhwng 3pm/3:30pm – 6pm, a
gofal gwyliau diwrnod llawn.

Ieithoedd

Cymraeg, Saesneg, dwyieithog.

Cylch Chwarae

Gall grwpiau chwarae ddarparu gofal ar safleoedd ysgol, ond mae llawer yn darparu gofal o safle a rennir. Er enghraifft, mewn neuadd eglwys neu gwt Sgowtiaid.

Oed y plant

Maent yn cynnig:

sesiynau cyn-ysgol i blant 2 – 3 oed, a
gofal cofleidiol i blant 3 – 4 oed mewn addysg ran-amser yn y blynyddoedd cynnar.

Oriau agor a sesiynau

Maent yn cynnig:

1 sesiwn fer y dydd. Er enghraifft, 9am i 11:30am, neu
2 sesiwn gyda seibiant rhyngddynt.

Os yw darparwr cylch chwarae wedi’i gofrestru fel gofal dydd llawn a bod plant yn croesi drosodd amser cinio, nid yw plant yn aros am fwy nag 1 sesiwn y dydd.

Ieithoedd

Cymraeg, Saesneg, dwyieithog.

Cylch Meithrin

Gall Cylch Meithrin ddarparu gofal ar safleoedd ysgolion, ond mae llawer yn darparu gofal o safle a rennir. Er enghraifft, mewn neuadd eglwys neu gwt Sgowtiaid.

Oed y plant

Maent yn cynnig:

sesiynau cyn-ysgol i blant 2 – 3 oed, a
gofal cofleidiol i blant 3 – 4 oed mewn addysg ran-amser yn y blynyddoedd cynnar.

Oriau agor a sesiynau

Maent yn cynnig:

1 sesiwn fer y dydd. Er enghraifft, 9am i 11:30am, neu
2 sesiwn gyda seibiant rhyngddynt.

Os yw darparwr cylch chwarae wedi’i gofrestru fel gofal dydd llawn a bod plant yn croesi drosodd amser cinio, nid yw plant yn aros am fwy nag 1 sesiwn y dydd.

Ieithoedd

Cymraeg.

Y tu allan i oriau ysgol

Darperir gofal y tu allan i’r ysgol yn bennaf ar safleoedd ysgolion. Weithiau darperir y gofal mewn meithrinfa gofal dydd llawn.

Oed y plant

Plant 4 i 12 oed sy’n mynychu’r ysgol yn llawn amser (o’r dosbarth derbyn ymlaen).

Oriau agor a sesiynau

Maent yn darparu gofal ar ôl ysgol o 3pm/3:30pm i 6pm.

Mae rhai yn darparu gofal cyn ysgol (brecwast).

Mae rhai ysgolion cynradd yn cynnig brecwast am ddim i blant cyn dechrau’r diwrnod ysgol, ond nid gofal plant cofrestredig gan AGC yw hwn.

Mae llawer o ddarpariaethau eraill ar gael, ond gan fod angen i’r rhiant neu’r gofalwr aros gyda’r plentyn a pharhau yn gyfrifol amdano, ni ellir eu hystyried yn ofal plant. Er enghraifft:

aros a chwarae
grwpiau rhieni a phlant bach, a
Ti a Fi.

Mae llawer o ysgolion yn cynnig clybiau gweithgareddau ar ôl ysgol, fel:

pêl-droed,
Ffrangeg, a
chodio .

Mae pob un o’r rhain fel arfer yn gweithredu unwaith yr wythnos yn unig. Efallai y bydd eich plentyn yn mynychu’r gweithgareddau hyn, ond nid yw’n cael ei ystyried yn ofal plant.

Pethau i’w hystyried wrth ddewis gofal plant

Mae angen i chi feddwl beth yw’r pethau pwysicaf i chi a’ch plentyn wrth ddewis lleoliad gofal plant.

Math o leoliad

Mae angen i chi benderfynu a fyddai’n well gan eich plentyn leoliad grŵp, neu warchodwr plant o’u cartref eu hunain. Mae angen i chi ystyried a oes angen mynd â’ch plentyn i’r ysgol, neu ei gasglu oddi yno.

Amser

Bydd angen i chi sicrhau bod y lleoliad yn gallu cwmpasu eich holl oriau gwaith.

Lleoliad

Efallai y bydd angen lleoliad arnoch sy’n agos at ysgol eich plentyn, eich cartref neu’ch gweithle.

Iaith

Mae angen i chi benderfynu a fyddai’n well gennych i’ch plentyn fynychu lleoliad Cymraeg neu Saesneg. Gallwch ddysgu am fanteision bod yn ddwyieithog yma.

Cost

Gall gofal plant fod yn ddrud ond efallai y byddwch yn gymwys i gael help gyda’r costau, yn dibynnu ar y math o leoliad rydych chi’n ei ddewis.

Argaeledd

Bydd angen i chi ddod o hyd i leoliad gofal plant sydd â lle i’ch plentyn, ar gyfer y cyfnodau sydd eu hangen arnoch.

Mwy o wybodaeth i’ch helpu i ddod o hyd i ofal plant

Mae sawl ffynhonnell o wybodaeth am leoliadau gofal plant lleol yr ydym yn awgrymu eich bod yn edrych arnynt cyn gwneud eich dewis. Mae’r ffynonellau hyn yn cynnwys:

Gwybodaeth Gofal Plant Cymru

Mae hon yn gronfa ddata genedlaethol ar gyfer rhieni a gweithwyr proffesiynol.

Mae’n cadw’r wybodaeth gyfredol am leoliadau gofal plant sydd wedi rhoi caniatâd i’w cofnod fod ar gael i’r cyhoedd.

Efallai na fydd gan rai lleoliadau gofnod gweladwy oherwydd:

Nid oes cofnod ar-lein ganddynt,
nid yw’r cofnod wedi’i ddiweddaru, neu
nid ydynt wedi rhoi caniatâd i’w cofnod fod ar gael i’r cyhoedd.

Gallwch ymweld â gwefan Gwybodaeth Gofal Plant Cymru.

Y Mynegai (ar gyfer plant a phobl ifanc ag anableddau neu anghenion ychwanegol)

Os ydych chi’n rhiant neu’n ofalwr i blant a phobl ifanc 0 i 25 oed ag anableddau neu anghenion ychwanegol, gallwch gofrestru i dderbyn y Mynegai i gael y wybodaeth ddiweddaraf am wasanaethau a gweithgareddau.

Ffynonellau gwybodaeth eraill

Mae nifer o wefannau masnachol sy’n dal rhestrau o leoliadau gofal plant. Mae rhai yn hysbysebu ar Facebook a llwyfannau cyfryngau cymdeithasol eraill. Efallai y byddwch hefyd eisiau siarad â rhieni a gofalwyr eraill am eu profiadau o leoliadau gofal plant. Gallwch gysylltu â rhieni a gofalwyr eraill trwy ddefnyddio llwyfannau ar-lein a thrwy rwydweithiau lleol eraill.

Rydym bob amser yn argymell eich bod yn gwirio bod y wybodaeth yn gywir ac yn gyfredol.